Wyszukaj z Google

Google
 

środa, stycznia 21, 2009

BABIE DOŁY - MAJĄTEK NOWE OBŁUŻE (NEU OBLUSCH), PAŁAC 1883 r.


majątek nowe obłuże XIX-wieczny pałac (1883 rok). Unikat. 300 m od brzegu Bałtyku (nad Zatoką Pucką). Współrzędne: 54°34'36"N 18°32'25"E.

Majątek Nowe Obłuże (Neu Oblusch, a obecnie Gdynia Babie Doły, ul. Rybaków) należał przed wojną do niemieckiej rodziny Thymian, która sprowadziła się tutaj z Prus Wschodnich w latach trzydziestych XIX wieku.

Folwark Nowe Obłuże to pałac (dwie kondygnacje, strych i piwnice), cztery czworaki, dom zarządcy (?), stajnia, park i przyległe ziemie. Po parku zachowały się posadzone w regularnych odstępach lipy.

Majątek Neu Oblusch należał do Teodora Thymian'a, a jego brat August Thymian gospodarzył kilka kilometrów dalej na Starym Obłużu (w okolicach dzisiejszych ulic: Maciejewicza, Ledóchowskiego, Pułkownika Dąbka). Oba folwarki łączyła droga biegnąca wprost przez dzisiejsze lotnisko. Wcześniej całością zarządzał ojciec B. Thymian (ewangelik, zm. 1861). Formalnego podziału majątku dokonano w 1881 roku. Stare Obłuże miało 253 mieszkańców, a Nowe Obłuże - 84. Właścicielem Neu Oblusch od 19.6.1907 (?) został Hermann Thymian.

Zobacz: przedwojenna mapa - Nowe Obłuże, Stare Obłuże, Oksywie, Stefanowo (Amelienfelde), Pierwoszyno.

W pierwszych dniach września 1939 roku w okolicy majątku Nowe Obłuże istniał pas startowy. Tutaj były ewakuowane samoloty z lotniska w Rumi. Nowe Obłuże zostało zajęte przez Niemców 18 września 1939 roku, około południa. Na lotniczej mapie z okresu drugiej wojny światowej ten obszar oznaczony jest "Fliegerhorst Kommandant".

Po wojnie majątek Nowe Obłuże należał do PGRu, potem do Marynarki Wojennej. Na parterze pałacu znajdował się sklep (wejście z południowej strony budynku). Obecnie budynek należy do Miasta i został zakwalifikowany do strefy konserwatorskiej I (obszar pełnej ochrony i restytucji zasobów).

Wśród mieszkańców majątku Nowe Obłuże znajdują się potomkowie przedwojennych pracowników folwarku. CDN.

Zobacz inne gdyńskie zabytki oraz zabytki powiatu puckiego (z Dworem Thymianów w Tyłowie).

Gdynia Babie Doły, ul. Rybaków 8, 7, 3, 4, 5, 6. Przed 1939 rokiem Nowe Obłuże. Przed 1918 Neu Oblusch.



Zobacz:
Artykuł z Dziennika Bałtyckiego, 10.2002
Dyskusja na WolneForumGdansk.pl
Łupawa obok Słupska - film z lat 30


Majątek Nowe Obłuże - zdjęcia

pałac thymiana babie doły9.04.2012. Pałac Thymiana. Elewacja zachodnia i południowa (parkowa).

nowe obłuże majątek9.04.2012. Pałac Thymina - ściana zachodnia. Na dalszym planie po prawej stronie widać las sosnowo-bukowy na 30-metrowej skarpie. Pałac leży 300 metrów od brzegu morza (w linii prostej).

neu oblush obluch

9 komentarzy:

  1. 18 września 1772 roku Gdynia dostała się pod pruskie panowanie (pierwszy Rozbiór). Właścicielem Gdyni jest komisarz klasztoru kartuskiego. We wsi Gdynia zamieszkuje wtedy 71 osób, na Grabówku - 183 osoby, na Oksywiu - 115 osób, na Obłużu - 151 osób. Areał Gdyni i Grabówka wynosił 54 łany, Oksywia - 12, Obłuża 22. Od tej pory do Gdyni sprowadzają się protestanccy osadnicy niemieccy. [Kazimierz Malkowski, "Gdynia", wyd. 1989 rok]

    OdpowiedzUsuń
  2. W październiku 1919 mieszkańcy Gdyni i Oksywia tworzą Radę Rewolucyjną, która m.in. usuwa pruskiego wójta i wprowadza język polski w gminie. Na czele tego ruchu stał ks. Jan Doroszyński i Jan Radtke - pierwszy wójt gdyński po rozbiorach. [Kazimierz Malkowski, "Gdynia", wyd. 1989 rok, str. 14]

    OdpowiedzUsuń
  3. 30 grudnia 1925 roku rozporządzeniem Rady Ministrów gminę Oksywie przyłączono do gminy Gdynia, w ten sposób obszar Gdyni powiększył się z 638 do 1463 ha, a liczba mieszkańców wzrosła do ponad 5 tys. osób. [Kazimierz Malkowski, "Gdynia", wyd. 1989 rok, str. 16]

    OdpowiedzUsuń
  4. Na Kępie Oksywskiej 1 MPS walczył całością swych sił:

    * 11 - 12.09.1939 r. – broni północno – zachodniego cypla Kępy Oksywskiej w rej. Kazimierza;
    * 13.09.1939 r. – z Suchego Dworu naciera na Dębogórze – Dębową Górę – Kazimierz;
    * 14 – 15.09.1939 r. – dwukrotnie atakowano Dębogórze (w nocy i w dzień);
    * 17 – 18.09.1939 r. wykonano nocny wypad z Obłuża – Suchy Dwór – wzg. 14,4;
    * 18 – 19.09.193 r. – prowadzono walki opóźniające na osi wzg. 14,4 – Pogórze – Obłuże, kontratak na osiedle Pagód;
    * 19.09.1939 r. – walki obronne na szosie Obłuże – Babie Doły, na wysokości wałów strzelnicy.

    OdpowiedzUsuń
  5. Gdyńskie XIX-wieczne zabudowania folwarczne.

    OdpowiedzUsuń
  6. Dorzucam:
    http://amzpbig.com/maps/1477_Oxhoft_1909.jpg
    http://www.mapy.eksploracja.pl/messtischblatt/1477_gotenhafen.htm
    http://www.westpreussen.de/cms/ct/ortsverzeichnis/details.php?ID=4539
    http://gov.genealogy.net/item/relationshipGraph/OBLSC2JO94GN?full-size=1 - może jednak ten pałacyk jest z 1887 roku

    OdpowiedzUsuń
  7. Liczba mieszkańców
    1867: 48
    1871: 84
    1905: 84

    OdpowiedzUsuń
  8. Ciekawe, kto był mieszkańcem pałacu podczas wojny. Może:

    SCHED, Josef. (DKG). 01.11.39 Oblt., trf from 3./Kü.Fl.Gr. 506 to Fl.Waffenschule (See) Lobbe.
    21.04.41 Hptm., possibly Staka 1./Kü.Fl.Gr. 506. 01.02.42 Hptm., acting Kdr. Kü.Fl.Gr. 506 (to 28.02.42).
    07.02.42 Hptm., awarded DKG, 1./Ku.Fl.Gr. 506. 01.04.42 promo to Maj. 05.44 appt Kdr.
    Torpedowaffenplatz d.Lw. Gotenhafen-Hexengrund (to 03.45)? 06.08.44 Maj., Kdr. Verg. (Vergeltungs?)
    Waffenplatz Gotenhafen-Narengrund.

    www.ww2.dk/Lw%20Offz%20-%20S-Z%20-%20April%202012.pdf

    OdpowiedzUsuń
  9. http://tobias-lib.uni-tuebingen.de/volltexte/2011/5558/pdf/Dissertation_Stepko.pdf

    "Gotenhafen-Neu-Oblusch, Schule 7", str. 262

    Im Januar 1940 war im „Danziger Vorposten“ unter dem Titel „30.000 Menschen
    im Elendsviertel“ zu lesen:
    „Im krassen Gegensatz zu den gewaltigen Steinpalästen in Gotenhafen stehen die brüchigen
    verkommenen Holzbuden in den Vorstädten der einstigen polnischen Hafenstadt.
    Grabau, Kielau, Neu-Oblusch und andere Ansiedlungen rund um Gotenhafen sind zum
    weitaus größten Teil ausgesprochene Elendsviertel.” Die Kriminalität in diesen Gebieten
    sei ohne Grenzen, was aber mit dem Satz abgetan wurde, dass „die ja in Polen immer
    in erschreckendem Ausmaße herrschte.” str. 132

    OdpowiedzUsuń